Betere werkbaarheid en regelgeving rondom PFAS en stikstof voor de bouw

Acute nood in de sector vraagt nu om actie!

bouwwerken liggen stil
banen op het spel
€ M
omzet voor de sector in gevaar

Stichting Grond in Verzet staat voor

Wil de werkbaarheid van de regelgeving en normen rondom PFAS en stikstof verbeteren voor bouwend Nederland met bedrijven in de grond-, weg-, waterbouw-, bouw-, transport- en binnenvaart sector.

 

Streeft regelgeving na die toeziet op bouwen met gezonde verantwoordelijkheid voor milieu. De sector investeert al jaren in maatregelen die het milieu minder belasten.

Eist van het kabinet dat het tijdelijk handelingskader PFAS wordt opgeschort, aangezien deze in zeer korte tijd leidt tot onomkeerbare negatieve economische gevolgen op grote schaal. Het tijdelijk handelingskader is niet redelijk en zet plots enorm veel druk op een situatie die al decennia lang bestaat. Het tijdelijk handelingskader ten gunste van een schonere grond staat daarom niet in verhouding tot de economische gevolgen. Er staan 18.000 projecten stil en het raakt 50.000 werknemers in grond-, weg en waterbouw. Er vallen nu al ontslagen, mensen zitten thuis, gezinnen hebben angst, ondernemers zijn onzeker en machines staan stil en er dreigen vele bedrijven uit de sector failliet te gaan.

Wil vervolgens dat de regelgeving en normen nu goed onderzocht worden, rekening houdend met de werkelijke Nederlandse grondsituatie en Europese richtlijnen. Pas nadat een werkbare oplossing is gevonden voor alle partijen, dus partijen betrokken bij milieu en bouw/grondverzet, is het zinvol om tot een definitief handelingskader PFAS te komen.

De grens is bereikt.

Ja, we moeten onze natuur (stikstof) en volksgezondheid (PFAS) beschermen met goed beleid voor de lange termijn. Maar er gebeurt nu letterlijk niks. Overal in het land en in een breed scala aan sectoren ligt het werk al maanden onnodig stil, met desastreuze gevolgen. Een economische crisis dreigt, met bedrijven die omvallen en tienduizenden medewerkers die hun baan zo (dreigen te) verliezen.
De pijn is overal in het bedrijfsleven voelbaar: van binnenvaartschippers tot architecten, van stratenmakers tot transporteurs, van metaal- en grondverzetbedrijven tot de bouw mét alle toeleveranciers in de keten. En ook hun klanten worden erdoor getroffen: woningzoekenden, sportclubs en zorginstellingen die hun nieuwbouwplannen zien stranden. Projecten om de klimaatverandering tegen te gaan, worden eveneens geblokkeerd.

Dit kan niet langer zo doorgaan. Het is politiek en bestuurlijk falen, waarvan wij met elkaar de rekening betalen. Wij ondernemers willen dat ‘Den Haag’ en provincies de blokkade van de vergunningverlening met spoed opheffen en de economie weer laten draaien, terwijl er goed beleid wordt gemaakt voor de lange termijn.

DE SITUATIE IS NIJPEND

  • Tienduizenden projecten liggen stil door het uitblijven van oplossingen om uit de stikstofimpasse te komen.
  • Het PFAS-beleid van het kabinet legt daar bovenop het werk in onder andere waterbouw en grondverzet bijna volledig plat.
  • Bij elkaar treft dit tienduizenden bedrijven – groot en klein - en honderdduizenden werknemers.
  • De geschatte schade bedraagt nu al meer dan 1 miljard euro en zal de komende maand(en) snel oplopen als de orderportefeuilles leeg raken.
  • De eerste ontslagen zijn al gevallen en de eerste ondernemer is al failliet. Zonder snelle oplossingen zal het daar niet bij blijven.
  • Ondernemers missen bij kabinet, provincies en gemeenten het gevoel van urgentie!

Wat is PFAS?

PFAS staat voor poly- en perfluoralkylstoffen. Het is een verzamelnaam voor zo’n  6000 chemische stoffen. Ze zijn door de mens gemaakt en komen van nature niet in het milieu voor. Ze hebben als kenmerk dat ze brandwerend en water- en vuilafstotend zijn. De industrie maakt PFAS sinds de jaren zestig. De stoffen komen via de industrie in zeer kleine concentraties in het milieu terecht. Daar zijn ze hardnekkig. PFAS zijn namelijk niet of nauwelijks biologisch afbreekbaar. Ter verduidelijking: PFAS zit in allerlei dagelijkse gebruiksvoorwerpen zoals anti-aanbaklagen van pannen, in pizzadozen, verf, tapijten, blusschuim en regenkleding.

Tot voor kort lag niemand wakker van PFAS. Er was ook geen norm. Na verloop van tijd werd echter duidelijk dat zeer hoge specifieke PFAS-concentraties mogelijk schadelijk voor mens en natuur kunnen zijn. Gemeenten en provincies gingen daarom allemaal eigen (vaak verschillende) regels opstellen hoe je met PFAS in bijvoorbeeld grond moet omgaan. Dat zorgde voor veel onduidelijkheid. Staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Milieu) werd gevraagd één landelijke PFAS-norm op te stellen. Die tijdelijke norm kwam er dit najaar, maar blijkt volstrekt onwerkbaar. Er is namelijk besloten dat er in 1 kilo grond maximaal 0.1 microgram (een miljoenste gram) PFAS mag zitten. In de praktijk van de bouwers betekent het dat 90% van alle bouwgrond plotseling niet meer te gebruiken is. 

Deze nieuwe norm vertraagt het noodzakelijke grondverzet voor bouw- en infraprojecten gigantisch en legt projecten soms helemaal stil. Het gaat onder andere om werk voor de bouw van woningen en de aanleg van wegen.

 

De PFAS-problematiek is ook voor de gemiddelde Nederlander overigens geen ver-van-zijn-bed-show. Het afgraven van de grond in de tuin voor een vijver of voor de aanbouw van een woonhuis kan ook al voor problemen zorgen. Een hovenier of aannemer kan namelijk nergens meer met de grond naartoe en laat deze daardoor noodgedwongen voor de woning op straat liggen. Maar ook projecten voor de herinrichting van natuurgebieden, ruimte voor de rivierprojecten, dijkverstevigingen en het wegnemen van fileleed komen stil te liggen. 

De gevolgen van de deze PFAS-norm zijn voor de grondverzetsector dus rampzalig. De staatssecretaris geeft aan dat de huidige normering tijdelijk is. In het najaar van 2020 volgt er volgens haar definitief beleid. Tot dat moment gaan de onderzoeken, uitgevoerd door het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu), verder.

Bij de Stichting Grond in Verzet, een Stichting waarin de sectoren grond- weg- en waterbouw en transport zich hebben gebundeld, staat de volksgezondheid hoog in het vaandel. Eventuele risico’s van PFAS worden zeer serieus genomen, maar het moet wel werkbaar en verhouding blijven.Namens de sector roept Grond in Verzet daarom het Kabinet op een nieuwe tijdelijke en veilige norm vast te stellen die weer ligt op de voormalige 1 microgram per kilo. Dan kan het werk voorlopig op een verantwoorde manier door. Uiteraard wil de sector met alle partijen op zoek gaan naar een passende en wetenschappelijk onderbouwde oplossing.Als het Kabinet deze norm niet op korte termijn versoepelt, staan binnen enkele weken minimaal 6000 banen en 100 miljoen euro omzet op de tocht. Faillissementen worden niet uitgesloten.Om deze boodschap duidelijk te maken, organiseert Stichting Grond In Verzet op woensdag 30 oktober 2019 op het Malieveld in Den Haag de Actie Dag van het Grondverzet.

Onze eisen in het kort

Stichting Grond In Verzet eist van het kabinet een werkbare regelgeving voor zowel PFAS als stikstof voor alle bedrijven in de grond-, weg-, waterbouw-, bouw-, transport- en binnenvaart sector. Sectoren die overigens al jaren investeren in milieuvriendelijk en duurzaam ondernemen. En weet: wij zijn niet de producent van PFAS, maar wij zijn hier wel de dupe van!

Stichting Grond In Verzet eist dat het tijdelijk handelingskader PFAS wordt opgeschort. Dit kader is onredelijk en onwerkbaar. Het legt abrupt en niet in verhouding veel druk op een situatie die al decennia bestaat.

Stichting Grond In Verzet eist dat Rijk en provincies met onmiddellijke ingang de vergunningverlening te hervatten. Bij de meeste projecten komt niet of nauwelijks stikstof of PFAS vrij en is er geen gevaar voor mens en natuur!

Stichting Grond In Verzet eist erkenning van het feit dat de huidige regelgeving voor stikstof en PFAS niet in verhouding tot de economische gevolgen staat. Er liggen inmiddels 18.000 projecten stil, het raakt 50.000 werknemers in grond-, weg- en waterbouw en de transportsector. Er vallen nu al ontslagen, mensen zitten thuis, gezinnen hebben angst, ondernemers zijn onzeker, machines staan stil en er dreigen vele bedrijven failliet te gaan. Een nieuwe economische crisis ligt op de loer. Laat onze sectoren niet kapot gaan!

"Op dit moment staan er veel machines stil als gevolg van stikstof- en PFAS problematiek. Dit heb ik in 20 jaar nog niet meegemaakt."
Arnold Tuytel
Mede-initiatiefnemer
contact

Voor vragen neem contact op

info@stichtinggrondinverzet.nl

Facebook-f Twitter Instagram Linkedin
↑